عواملی که از عمر مردان می کاهد

سیناپرس/ دکتر مطهره علامه گفت: امسال با توجه به شیوع کووید_19 در دنیا و شدت ابتلا و مرگ و میر بیشتر مردان نسبت به زنان، سبب شده که این موضوع در صدر مسائل مطرح شده در هفته سلامت مردان قرار گیرد. در سال جاری به دلیل شیوع بیشتر بیماری کووید19 در مردان شعار این هفته" Take Action on Covid-19 " یا "برای کووید 19 اقدام کنید" است.

وی در پاسخ به این سوال که چرا براساس مصاحبه های انجام شده توسط برخی متخصصین عمر مردان کوتاه تر از زنان است بیان می شود، افزود: علاوه بر مرگ و میر ناشی از کووید 19، به طور کلی مردان در همه گروه های سنی، مرگ و میر بالاتر و طول عمر کوتاه تری نسبت به زنان به دلایل مشابه دارند. مشکلات، مواجهات و عوامل خطر اختصاصی متعددی نیز، سلامت آنان را تهدید می کند. رفتارهای پرخطر بیشتر، مواجهات خطرناک مانند مواجهات خطرناک شغلی، خشونت بالاتر در مردان، سوانح و حوادث ترافیکی و شغلی کشنده و شیوع و بروز بیشتر بیماری های مزمن کشنده مانند سکته قلبی و مغزی در مردان از مهم ترین دلایل مرگ و میر بالاتر و عمر کوتاه تر مردان است که آن را به یک بحران مهم سلامتی در همه دنیا تبدیل کرده است.

وی با بیان اینکه از طرف دیگر مردان از خدمات بهداشتی درمانی کمتری بهره مند می شوند، ادامه داد: در چنین شرایطی آگاهی، حمایت و عمل به عنوان اصلی ترین راهکارهای رفع بحران یاد شده، می تواند جامعه مردان را نیز از حداقل مواهب سلامت بهره مند سازد.

وی درباره تاثیر شغل مردان در بروز بیماری در آنها، اظهار کرد: بیماری های شغلی مانند بیماری های ریوی، سرطان های شغلی، گرفتاری های اسکلتی_عضلانی، عوامل تاثیرگذار ناشی از شغل بر سلامت باروری مردان و حوادث شغلی از مهم ترین مواردی هستند که سبب مرگ و میر یا ناتوانی و بیماری مزمن در مردان می شوند. فراهم شدن محیط کار سالم که در آن کارکنان و مدیران با هم برای حمایت و ارتقای سلامت کار می کنند و شرایط لازم برای تغذیه صحیح، تحرک بدنی کافی، حفظ وزن سالم، حذف مصرف دخانیات و سایر مواد اعتیاد آور فراهم شده و شرایطی ایجاد شود که ایمنی و سلامتی برای کارکنان تامین شود، بسیار مهم است. همچنین در صورتی که رفاه و سلامت روانی کارکنان مد نظر قرار گیرد و امکان استفاده از خدمات بهداشتی و غربالگری فراهم باشد، می تواند در ارتقای سلامت شغلی کارکنان و بویژه مردان موثر باشد.

علامه، درباره نقش علل شغلی در ایجاد ناباروری در مردان نیز اظهار کرد: برخی عوامل شغلی می توانند منجر به کاهش تعداد اسپرم ها و افزایش درصد اسپرم های ناهنجار شوند. این موارد شامل استنشاق هوای آلوده یا مواد شیمیایی، تماس پوستی با موادی مثل رنگ های روغنی، چسب ها، هیدروکربن ها، رادیواکتیو، آفت کش ها، افزایش دما در ناحیه تناسلی، تماس بیش از حد با آب گرم، زیاد سونا رفتن، یا نشستن به مدت طولانی در آب داغ و... می تواند سبب کاهش اسپرم ها شود. همچنین کارگران مزارع که در معرض حشره کش ها و سایر مواد شیمیایی قرار دارند، مواجهه با مقدار زیادی گازهای بیهوشی، داروهای سیتواستیک، جیوه و اشعه ایکس، کار با رنگ ها و حلال ها، سر و کار داشتن با سرب مثل باطری های ذخیره برق یا مواجهه با اشعه نیز از عوامل تاثیرگذار بر موضوع باروری هستند.

وی افزود: در هر صورت ناباروری یک مشکل چند عاملی است که یک بخشی از آن عوامل فیزیکی مثل هورمون ها و تغذیه و بخش دیگر آن را مسائل روانی و عاطفی تشکیل می دهند.

رئیس اداره سلامت میانسالان وزارت بهداشت، در مورد آمار ناباروری در میان مردان اظهار کرد: باید گفت که به طور کلی ناباروری با علل مردانه در تمام دنیا حدود 40 درصد موارد ناباروری را به خود اختصاص می دهد اما، آمارهای متفاوتی بر حسب نوع مطالعه وجود دارد. اخیرا یک مطالعه بزرگ استاندارد ملی توسط دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت انجام شده است که به زودی نتایج آن منتشر خواهد شد.

وی شایع ترین سرطان میان مردان را سرطان معده و سرطان ریه معرفی کرد و افزود: همچنین این سرطان ها کشنده ترین سرطان ها در مردان ایران هستند. سرطان روده نیز سرطان شایعی است که در صورت تشخیص زودهنگام قابلیت درمان کامل دارد. اما سرطان های اختصاصی مردان از جمله سرطان پروستات، بیضه و مثانه در مردان از اهمیت زیادی برخوردارند.

علامه ادامه داد: از 59 هزار مورد جدید سرطان در سال 2018 در مردان ایران، 6هزار و 4 مورد آن سرطان پروستات بوده است که 10 تا 11 درصد سرطان های مردان را شامل می شود. به طور کلی سرطان پروستات سیر کندی دارد و در صورتی که به موقع تشخیص داده شود، موفقیت بالایی در درمان خواهد داشت.

وی درباره اقدامات وزارت بهداشت برای سلامت مردان، تصریح کرد: از سال 98 تدوین سند ملی سلامت مردان توسط اداره سلامت میانسالان دفتر سلامت جمعیت، خانواده و مدارس وزارت بهداشت پیگیری شده و با همکاری همه جانبه بیش از 25 سازمان دولتی، خصوصی و انجمن های علمی مرتبط با برگزاری 23 جلسه مدیریتی و با بهره گیری از نظرات کارشناسی 99 نفر از صاحب نظران و مراکز تحقیقاتی و علمی تدوین شده است. همچنین دبیرخانه شورای عالی سلامت و امنیت غذایی نیز بررسی این سند را در کمیسیون عالی در برنامه خود قرار داده است و پس از تصویب آن، در سال جاری تدوین و اجرای برنامه های عملیاتی آغاز خواهد شد.

علامه افزود: پیش از این نیز اقدامات مهم دیگری در زمینه سلامت مردان صورت گرفته است؛ از جمله تدوین و اجرای موفق پایلوت برنامه سلامت مردان میانسال در پنج دانشگاه، تدوین پروتکل های خودمراقبتی مردان کشور، اجرای کمپین های مختلف در هفته ملی سلامت مردان، اجرای پروژه های تحقیقاتی و هماهنگی های بین بخشی متعدد در زمینه سلامت مردان، مکاتبات و گزارش های متعدد بین المللی در زمینه سلامت مردان، ارتباط منسجم و مداوم با دانشگاه های علوم پزشکی کشور در زمینه سلامت مردان و... از این دست اقدامات برای سلامت مردان است.